ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အုပ္ခ်ဳပ္မည့္ သမၼတအေနနဲ႕ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည ့္
ရာဇဓမၼတရား ဆယ္ပါး ကို လိုက္နာရန္လိုအပ္ပါသည္ -
(၁) ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ ဆင္းရဲသူမ်ားအား အလွဴေပးျခင္း (ဒါန)
(၂) ကိုယ္က်င့္သိကၡာျဖစ္တဲ့ ငါးပါးသီလကို လုံျခံဳေအာင္ေစာင့္ထိန္းျခင္း (သီလ)
(၃) အမႈထမ္းတို႕အား စားနပ္ရိကၡာမ်ား လုံေလာက္ေအာင္ေပးျခင္း (ပရိစၥာဂ)
(၄) ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း (အဇၨ၀)
(၅) သာယာႏူးညံ့စြာ ေျပာဆိုက်င့္ၾကံျခင္း (မဒၵ၀)
(၆) အက်င့္သီလတို႕ကို ျခိဳးျခံစြာ ေစာင့္သုံးျခင္း (တပ)
(၇) အမ်က္မထြက္ျခင္း (အေကၠဓန)
(၈) ျပည္သူလူထုကို အခြန္အတုတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕ျဖင့္ မညွင္းဆဲျခင္း၊ မႏွိပ္စက္ျခင္း (အ၀ိဟိ ံသ)
(၉) သည္းခံရျခင္း (ခႏၱီ)
(၁၀) ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူတို႕သေဘာႏွင့္မဆန္႕က်င္ျခ င္း (အ၀ိေရာဓန) တို႕ျဖစ္သည္။
ဥာဏ္ေလ သုံးၿပီး စဥ္းစားၾကပါခင္ဗ်ာ
အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ ဒီက်င့္ထုံးမ်ားကို စြမ္းႏိုင္သမွ် လိုက္နာမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရျခင္း၊ ဆင္းရဲ႕၊ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ နည္းပါးျခင္း၊
ျပည္သူတို႕ရဲ ဆႏၵကို နားေထာင္ေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို
တိုင္းျပည္မွ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊
ကိုယ္က်င့္သိကၡာမ်ား ေကာင္းမြန္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူတို႕ရဲ႕ ေလးစားမႈကို ပိုမိုရႏိုင္ျခင္း၊
ျပည္သူမ်ားႏွင့္ စကားေျပာဆိုရာ၌ သာယာႏူးညံၿပီး ကိုယ္အမူအရာ၊ ႏွဳတ္အမူအရာမ်ား
သိမ္ေမြ႕၍ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ၾကည္ညိဳေလးစားစိတ္မ်ား ပို၍
ပို၍ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ျခင္း၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္က တိုင္းျပည္ဘ႑ာမ်ားကို ၿခိဳးျခံစြာ
က်င္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူကင္းတဲ့ အစိုးရအေပၚ
ယုံၾကည္စိတ္မ်ား မ်ားျပားလာႏိုင္ျခင္း၊ အခြန္အတုတ္မ်ားကို ေကာက္ခံရာ၌ မွ်တျခင္း၊
အလုပ္လုပ္လွ်က္ သားသမီးမ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတဲ့
ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ားအား ပညာေပးျခင္း၊
အခြန္အတုတ္မ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ေကာက္ခံျခင္း၊ လိုအပ္လာခဲ့ရင္ မိသားစုမ်ားရဲ႕ ၀င္ေငြကို
ထပ္ေဆာင္းေပးျခင္းစတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးတရားေတြကို ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမတရားမ်ား၌
အတိအလင္း ေဟာျပထားပါတယ္။
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဘဲ ေတာင္းတတ္ၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္္ၾကံဖို႕ဆိုတာေတာ့ နားမလည္ၾကပါဖူးဗ်ာ
ရာဇဓမၼတရား ဆယ္ပါး ကို လိုက္နာရန္လိုအပ္ပါသည္ -
(၁) ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ ဆင္းရဲသူမ်ားအား အလွဴေပးျခင္း (ဒါန)
(၂) ကိုယ္က်င့္သိကၡာျဖစ္တဲ့ ငါးပါးသီလကို လုံျခံဳေအာင္ေစာင့္ထိန္းျခင္း (သီလ)
(၃) အမႈထမ္းတို႕အား စားနပ္ရိကၡာမ်ား လုံေလာက္ေအာင္ေပးျခင္း (ပရိစၥာဂ)
(၄) ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း (အဇၨ၀)
(၅) သာယာႏူးညံ့စြာ ေျပာဆိုက်င့္ၾကံျခင္း (မဒၵ၀)
(၆) အက်င့္သီလတို႕ကို ျခိဳးျခံစြာ ေစာင့္သုံးျခင္း (တပ)
(၇) အမ်က္မထြက္ျခင္း (အေကၠဓန)
(၈) ျပည္သူလူထုကို အခြန္အတုတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕ျဖင့္
(၉) သည္းခံရျခင္း (ခႏၱီ)
(၁၀) ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူတို႕သေဘာႏွင့္မဆန္႕က်င္ျခ
ဥာဏ္ေလ သုံးၿပီး စဥ္းစားၾကပါခင္ဗ်ာ
အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ ဒီက်င့္ထုံးမ်ားကို စြမ္းႏိုင္သမွ် လိုက္နာမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရျခင္း၊ ဆင္းရဲ႕၊ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ နည္းပါးျခင္း၊
ျပည္သူတို႕ရဲ ဆႏၵကို နားေထာင္ေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို
တိုင္းျပည္မွ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊
ကိုယ္က်င့္သိကၡာမ်ား ေကာင္းမြန္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူတို႕ရဲ႕ ေလးစားမႈကို ပိုမိုရႏိုင္ျခင္း၊
ျပည္သူမ်ားႏွင့္ စကားေျပာဆိုရာ၌ သာယာႏူးညံၿပီး ကိုယ္အမူအရာ၊ ႏွဳတ္အမူအရာမ်ား
သိမ္ေမြ႕၍ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ၾကည္ညိဳေလးစားစိတ္မ်ား ပို၍
ပို၍ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ျခင္း၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္က တိုင္းျပည္ဘ႑ာမ်ားကို ၿခိဳးျခံစြာ
က်င္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူကင္းတဲ့ အစိုးရအေပၚ
ယုံၾကည္စိတ္မ်ား မ်ားျပားလာႏိုင္ျခင္း၊ အခြန္အတုတ္မ်ားကို ေကာက္ခံရာ၌ မွ်တျခင္း၊
အလုပ္လုပ္လွ်က္ သားသမီးမ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတဲ့
ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ားအား ပညာေပးျခင္း၊
အခြန္အတုတ္မ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ေကာက္ခံျခင္း၊ လိုအပ္လာခဲ့ရင္ မိသားစုမ်ားရဲ႕ ၀င္ေငြကို
ထပ္ေဆာင္းေပးျခင္းစတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးတရားေတြကို ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမတရားမ်ား၌
အတိအလင္း ေဟာျပထားပါတယ္။
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဘဲ ေတာင္းတတ္ၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္္ၾကံဖို႕ဆိုတာေတာ့ နားမလည္ၾကပါဖူးဗ်ာ