ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ

ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ

 

       ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားစြာ စံပယ္ကိန္း၀ပ္ရာ ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး 

ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားတြင္ သာကမ ေက်းလက္ေဒသတိုင္းတြင္ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္မ်ား 

ကိန္း၀ပ္စံပယ္လ်က္ရွိသည္။

       ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕ ဗုဒၶဘာသာ စတင္ေရာက္ရွိေသာကာလမွာ ျမတ္စြာဘုရား 

ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကာလတြင္ 

အေသာကမင္းႀကီးေစလႊတ္ေသာ ရွင္ေသာနႏွင့္ 

ရွင္ဥတၱရဘုမၼိဟု ေခၚတြင္ေလသည္။ 

အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာကို ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာကို 

ပုဂံသို႕ေဆာင္ယူၿပီးသည္ေနာက္ ဗုဒၶ သာသနာေတာ္ကို ထိုင္းႏို္င္ငံသို႕ပါ 

ပ်ံ႕ႏွံ႕ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။

       ထိုင္းဘုရင္  မန္ဂရိုင္းသည္ အေနာ္ရထာမင္းကို အားက်ၿပီး ပုဂံသို႕ 

သြားေရာက္ေလ့လာကာ ဇင္းမယ္ေနျပည္ေတာ္သို႕ ျပန္လာၿပီး ျမိဳ႕စြန္၌ 

ဘုရားတစ္ဆူ၊ ၿမိဳ႕တြင္း၌ ဘုရားတစ္ဆူ တည္ထားကိုးကြယ္သည္။

 အိႏၵိယမွ ဗုဒၶဂါယာေစတီမူၾကမ္းကို ပုဂံတြင္ေလ့လာခဲ့ေသာ မန္ဂရိုင္းသည္ 

ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕ျပင္၌ မဟာေဗာဓိ (ဗုဒၶဂါယာ)ေစတီေတာ္ကို ခမ္းနားစြာ 

တည္ထားကိုးကြယ္ကာ လျပည့္လကြယ္ေန႕တိုင္း ဘုရင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ 

ဆင္ျဖဴေတာ္စီးလ်က္ ရုပ္ပြားေတာ္ကုိ လာေရာက္ 

ဦးခိုက္ေလ့ရွိသည္။ ေသာကၠတဲသည္ ဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားရာ 

ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး သားေတာ္၊ ေျမးေတာ္မ်ား လက္ထက္တိုင္ေအာင္ 

ထြန္းကားခဲ့သည္။

       ေသာကၠတဲမင္းဆက္ ပ်က္သုဥ္းၿပီး အယုဒၶယၿမိဳ႕ေတာ္ကို 

တည္ေထာင္ေသာ မင္းဆက္မ်ား တက္လာေသာအခါ 

အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကၽြန္းဆယ္ 

အပါအ၀င္ ကေမၻာဒီးယားမွ အန္ေကာၿမိဳ႕ေတာ္အထိ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ 

အန္ေကာ၀ပ္ေက်ာင္းေတာ္သည္ ထိုင္းဘာသာစကားျဖစ္သည္။ 

အယုဒၶယၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ဘုရားပုထိုးမ်ား 

အေျမာက္အျမားတည္ထားခဲ့သည္။ ေအဒီ ၁၇၆၇ တြင္ 

အယုဒၶယၿမိဳ႕ေတာ္သည္ ျမန္မာ့ ျမန္မာႏွင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ 

ပ်က္သုန္းခဲ့ရသည္။ အယုဒၶယမင္းဆက္ ၃ ဆက္ ပ်က္သုန္းၿပီးေနာက္ 

ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုလည္း ဗန္ေကာက္သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။

ေအဒီ 1468-1488 တြင္ အယုဒၶယဘုရင္ ဘိုရိုမာထရိုၾတိေလာကနာထက 

ပီဆန္ေလာက္တြင္ စူဠာမဏီေစတီေတာ္ၾကီးကို တည္ထားကာ 

ဘုရင္ကိုယ္တိုင္ေဘာင္သုိ႕၀င္၍ ရွစ္လတိုင္တရားအားထုတ္ခဲ့သည္။ ေအဒီ 

1610-1628 တြင္ စြန္ဒမ္ဘုရင္သည္ ဆာရာဘူရီၿမိဳ႕အနီးတြင္ ဗုဒၶေျခေတာ္ရာ 

တစ္ဆူ တည္ထားခဲ့သည္။ အယုဒၶယပ်က္သုန္းၿပိးေနာက္ 

ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ ထူေထာင္ကာ ေခ်ာ္ဖယားခ်ာကရီဘုရင္ 

နန္းတက္သည္။ ေအဒီ 1910 ျပည့္ႏွစ္အထိ ခ်ာကရီမင္းဆက္ေျခာက္ဆယ္ 

အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံၿမိဳ႕မွ အေနာက္ေျမာက္ဘက္မိုင္ (၆၀) အကြာ နခြန္ပထုပ္ၿမိဳ႕တြင္ 

နေခါန္ပေထာန္္ ဟုေခၚတြင္သည့္ ေစတီၾကီးတစ္ဆူရွိသည္။ 

ထိုေစတီေတာ္သည္ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ထက္ ဥာဏ္ေတာ္ ေပ (၄၀) 

ပိုျမင့္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ ပထမဦးဆုံးစတည္ေသာ ေစတီျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ 

ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ နန္းေတာ္ေဟာင္းအနီးတြင္ တန္ခိုးႀကီး ျမဘုရားရွိသည္။ 

၀ပ္ဖရာကို 

ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ဟုလည္း ေခၚတြင္သည္။ ျမဘုရားသည္  ေက်ာင္းေတာ္၏ 

ပလႅင္အျမင့္ထက္တြင္ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူေလသည္။ ၀ပ္ဖရာကို 

ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ကို 1782 ခုႏွစ္တြင္ ပထမေျမာက္ ရာမခ်ာကရီဘုရင္ 

တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။ ျမသားအစစ္ျဖင့္ ထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္ပြားေတာ္မွ 

(၂)ေပခန္႕ျမင့္ၿပီး ဘုရားပလႅင္မွာ (၁၁)ေပျမင့္၍ အဖိုးထိုက္ေသာသ 

စိန္၊ ေရႊ၊ ေက်ာက္၊ သံ၊ ပတၱျမားမ်ား ကပ္လွဴထားသည္။ ၀ပ္ဖရာကို 

ဘုရားေက်ာင္းေတာ္အတြင္း၌ ေစတီပုထုိးမ်ားကို 

သပၸာယ္စြာဖူးေတြ႕ရသည္။ ျမဘုရားကို လာအိုႏိုင္ငံက 

ပိုင္ဆိုင္ပါသည္ဟု ေတာင္းဆိုဖူးသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံကလည္း မိမိတို႕သာ 

ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ျပဆိုသည္။

       ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘုရင့္နန္းေတာ္ေတာင္ဘက္တြင္ ေရွးအက်ဆုံးႏ်င့္ 

အၾကီးအက်ယ္ဆုံး ၀ပ္ပိုေခၚ၀ပ္ဖရာေဇတု 

ဘုရားတည္ထားသည္။ ေလ်ာင္းေတာ္မု ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးးျဖစ္ၿပီး အလ်ား 

၁၃၈ ေက်ာ္ ၊ အျမင့္ ၄၅ ေပေက်ာ္ရွိသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ 

အၾကီးဆုံး ေလ်ာင္းေတာ္မူ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးျဖစ္သည္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕လယ္၌ 

၀ပ္မဟာသက္ဓာတ္ေတာ္တိုက္ ေက်ာင္းေတာ္လည္း ရွိသည္။

       ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ အျခားထင္ရွားေသာဘုရားမ်ားမွာ ၀ပ္ဆူသတ္၊ 

၀ပ္ဆာခက္၊ ၀ပ္ရာစနာဒ၊ ၀ပ္ဘင္ခမၼာ ေဘာ၀ိ၊ ၀ပ္ယန္နာ၀၊ ၀ပ္ပါသြမ္၀မ္၊ 

၀ပ္အရုဏ္ဘုရား ပုထိုးစေသာ ထင္ရွားေသာ ဘုရားမ်ားလည္း တည္ရွိသည္။ 

ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သည္ 

ပင္လယ္တိမ္ေျမျဖစ္၍ ေတာင္မရွိေသာေၾကာင့္ ေရွးဘုရင္မ်ားက 

ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ေက်ာက္အဂၤေတျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ 

ဖိုးေခါင္ဟုေခၚေသာ ေတာင္ၾကီးတစ္လုံး ဖန္တီးထားသည္။ ထိုေတာင္ေပၚတြင္ 

ဗုဒၶဆံေတာ္ကို ဌာပနာ၍ ေစတီတစ္ဆူ တည္ထားကိုးကြယ္ထားသည္။

ဘုရားၾကီး (Big Buddha)

၀ပ္ၾတိပိတရ္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ ျမဘုရားကဲ့သို႕ 

ထင္ရွားေသာ ေရႊသားဆင္းတုဘုရားတစ္ဆူရွိသည္။ ယခင္က အဂၤေတျဖင့္ 

တည္ထားေသာ ဘုရားအျဖစ္ သိရွိထားၿပီး မိုးသည္းထန္စြာ 

ရြာသြန္းေသာအခ်ိန္ 

တန္ေဆာင္းေတာ္ျပင္ဆင္ေနခိုက္ ၀န္ခ်ီစက္ျဖင့္ 

မေရႊ႕စဥ္ ေျမျပင္ေပၚသို႕ေခ်ာ္က်ကာ အဂၤေတမ်ားအရည္ေပ်ာ္ 

က်သြားၿပီး ေရႊသားအစစ္ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ အျမင့္ ၁၀ ေပခန္႕ရွိၿပီး 

အေလးခ်ိန္ ငါးတန္ခြဲေလးကာ အယုဒၶယ ေခာတ္လက္ရာျဖစ္သည္။ 

ဗန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွ ထိုင္းႏိုင္ငငံအေရွ႕ပိုင္းသို႕ အေ၀းေျပးလမ္းမၾကီးမွ 

ခရီးသြားလွ်င္ စိမ္းလန္းစိုေျပေသာ ေတာင္ကုန္း ေျမျမင့္တစ္ခု၏ 

မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္အရပ္၌ ၾကီးမား၍ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရွိေသာ ၀ပ္သီပသက္ 

ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ၾကီး တစ္ဆူကိုလည္း ဖူးေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။