"ရခိုင္ေဒသကို ဘဂၤါလီေတြဘယ္လို
ဘယ္အခ်ိန္က စ ေရာက္လာသလဲ"
အပိုင္း(၂)
ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ရခိုင္-ဘဂၤါလီ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား
၁၉၄၂ တြင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္လာသျဖင့္ အဂၤလိပ္
တို႔ ျမန္မာျပည္မွ စတင္ဆုတ္ခြာခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္
တို႔သည္ ဂ်ပန္ႏွင့္ေပါင္းေသာ ျမန္မာေဒသခံ
တိုင္းရင္းသားတို႔အား မယုံၾကည္သျဖင့္ ေနာက္ခ်န္
တပ္အျဖစ္ ဘဂၤါလီတို႔အား လက္နက္မ်ားထုတ္ေပး
ကာ ေနာက္ခ်န္တပ္သတင္းေပးတပ္အျဖစ္ ေမြးျမဴ
ခဲ့သည္။ ဘဂၤါလီတို႔လည္း လက္နက္အားကိုးျဖင့္
ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတို႔အေပၚ မေထမဲ့ျမင္ျပဳလာ
ၾကသည္။ စစ္ေတြကို ဂ်ပန္တို႔ ဗုံးႀကဲအၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္
ေရး ပ်က္ျပားခ်ိန္တြင္ ရခိုင္-ဘဂၤါလီ အေရးအခင္းႀကီး
စတင္ပါေတာ့သည္။
စတင္ျဖစ္ပြားပုံမွာ ေျမပုံၿမိဳ႕၊ ရက္ေခ်ာင္းရြာသူႀကီး
ရခိုင္လူမ်ဳိး ညီအကို ၂ ဦးအား ရက္ေခ်ာင္းရြာသား
ဘဂၤါလီမ်ားက သတ္ျဖတ္ခဲ့ရာ သိန္းေက်ာ္ေအာင္
ႏွင့္ ေက်ာ္ယ ဦးေဆာင္ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ာက
ဘဂၤါလီ အိမ္မ်ားကို ျပန္လည္မီးရႈိ႕ ရာမွ ရခိုင္-
ဘဂၤါလီ အဓိက႐ုဏ္း စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
အဓိက႐ုဏ္းသည္ ေျမပုံမွစ၍ ေျမာက္ဦး၊ စစ္ေတြ၊
ေပါက္ေတာ၊ မင္းျပား၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ရေသ့ေတာင္၊
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။
ေျမာက္ဦးႏွင့္ ေျမပုံ တို႔တြင္ ဘဂၤါလီရြာမ်ား မီးအရႈိ႕
ခံခဲ့ရေသာ္လည္း ပိုမိုအထိနာသည္က ဘူးသီးေတာင္
ေမာင္ေတာဖက္မွ ရခိုင္ရြာမ်ားျဖစ္သည္။
ဘူးသီးေတာင္တြင္ ရခိုင္ရြာ ၂၁၇ ရြာ၊ ေမာင္ေတာ
တြင္ ရခိုင္ရြာ ၁၂၉ ရြာ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံရၿပီး လူေပါင္း
၂ ေသာင္းေက်ာ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ဘဂၤါလီတို႔မွာ ပ်က္စီးသြားေသာ ဘဂၤါလီရြာ အားလုံး
အား ျပန္လည္ ထူေထာင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ၾက
ေသာ္လည္း ရခိုင္ေက်းရြာအမ်ားစုမွာ ျပန္လည္
ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ေခ်။ ဘူးသီးေတာင္တြင္
ရြာ ၂၁၇ ရြာအနက္ ၁၀၁ ရြာ၊ ေမာင္ေတာတြင္ ရြာ
၁၂၉ ရြာအနက္ ၃၁ ရြာ သာ ျပန္လည္ထူေထာင္
ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ရြာေပါင္း ၂၁၄ ရြာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့
သည္။ ထိုရြာ ၂၁၄ အနက္ ၆၁ ရြာအား ဘဂၤါလီတို႔
ေနရာခ်ဲ႕ထြင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကေလသည္။
၁၉၄၂ ခု ေမလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ဝင္
ဗိုလ္ရန္ေအာင္ဦးေဆာင္ေသာ BIA တပ္သည္
စစ္ေတြအား သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
အား ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္အတြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသား
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အကူအညီေတာင္းခံသျဖင့္
ဘူသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာတြင္ ပိတ္မိေနေသာ
တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ကယ္တင္ရန္ တပ္ဖြဲ႕
တစ္ဖြဲ႕ေစလႊတ္လိုက္ေသာ္လည္း ဘဂၤါလီမ်ား
တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုလုံး က်ဆုံး
သြားခဲ့သည္။
၁၉၄၂ ခု ဇြန္လ တြင္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ကိုယ္တိုင္
တပ္ခြဲ ၂ ခြဲအား ဦးစီး၍ ဘူးသီးေတာင္သို႔ ခ်ီတက္
ရွင္းလင္းၿပီး တိုင္းရင္းသားတို႔အား ကယ္တင္နိုင္
ခဲ့သည္။ ေငြတိုက္မွ ေငြမ်ားကိုလည္း ဒိုင္းနက္
စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ခြဲေဝေပးခဲ့သည္။
ဘီအိုင္ေအကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ဘီဒီေအျပန္ဖြဲ႕စည္းရန္
တပ္မ်ားအား ရန္ကုန္သို႔စုစည္းရန္ အမိန္႔အရ
၁၉၄၂ ခု ဇြန္လ ၂၆ ရက္ တြင္ ဘီအိုင္ေအတပ္သည္
ဘူးသီးေတာင္မွ စတင္ဆုတ္ခြာသည္။ ၿမိဳ႕တြင္
ဆက္မေနရဲေတာ့၍ ဆုတ္ခြာေသာ ဘီအိုင္ေအတပ္
ႏွင့္အတူ လိုက္ပါခဲ့ေသာ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားပါဝင္
သည့္ မီးသေဘၤာတစ္စီးလျမစ္လယ္တြင္ နစ္ျမဳပ္ခဲ့
သည့္အတြက္ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ ဦးပညာသီဟ
အပါအဝင္ လူေပါင္း ၄၀၀ ခန္႔ ေသဆုံးခဲ့ရသည္မွာ
လည္း ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာ သမိုင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
ဘီအိုင္ေအတပ္ ဆုတ္ခြာၿပီးေနာက္ ဘူးသီးေတာင္
ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တို႔သည္ ဘဂၤါလီတို႔၏
လက္ေအာက္သို႔ က်ဆင္းခဲ့ရသည္။
ထိုေဒသအတြင္းမွ ရခိုင္ ဒိုင္းနက္ ၿမိဳ ခမီ စေသာ
တိုင္းရင္းသားတို႔လည္း ေနရင္းနယ္ေျမကို
စြန္႔ခြာ၍ ရခိုင္ျပည္ေတာင္ပိုင္းသို႔ အစုအျပဳံလိုက္
ထြက္ေျပးၾကရသည္။
ကိုေအာင္
၁၃-၁၂-၂၀၁၉
၂၀:၄၆
စစ္ၿပီးအေျခအေနအား ဆက္လက္
တင္ျပပါမည္။
ဘယ္အခ်ိန္က စ ေရာက္လာသလဲ"
အပိုင္း(၂)
ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ရခိုင္-ဘဂၤါလီ အဓိက႐ုဏ္းမ်ား
၁၉၄၂ တြင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္လာသျဖင့္ အဂၤလိပ္
တို႔ ျမန္မာျပည္မွ စတင္ဆုတ္ခြာခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္
တို႔သည္ ဂ်ပန္ႏွင့္ေပါင္းေသာ ျမန္မာေဒသခံ
တိုင္းရင္းသားတို႔အား မယုံၾကည္သျဖင့္ ေနာက္ခ်န္
တပ္အျဖစ္ ဘဂၤါလီတို႔အား လက္နက္မ်ားထုတ္ေပး
ကာ ေနာက္ခ်န္တပ္သတင္းေပးတပ္အျဖစ္ ေမြးျမဴ
ခဲ့သည္။ ဘဂၤါလီတို႔လည္း လက္နက္အားကိုးျဖင့္
ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတို႔အေပၚ မေထမဲ့ျမင္ျပဳလာ
ၾကသည္။ စစ္ေတြကို ဂ်ပန္တို႔ ဗုံးႀကဲအၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္
ေရး ပ်က္ျပားခ်ိန္တြင္ ရခိုင္-ဘဂၤါလီ အေရးအခင္းႀကီး
စတင္ပါေတာ့သည္။
စတင္ျဖစ္ပြားပုံမွာ ေျမပုံၿမိဳ႕၊ ရက္ေခ်ာင္းရြာသူႀကီး
ရခိုင္လူမ်ဳိး ညီအကို ၂ ဦးအား ရက္ေခ်ာင္းရြာသား
ဘဂၤါလီမ်ားက သတ္ျဖတ္ခဲ့ရာ သိန္းေက်ာ္ေအာင္
ႏွင့္ ေက်ာ္ယ ဦးေဆာင္ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ာက
ဘဂၤါလီ အိမ္မ်ားကို ျပန္လည္မီးရႈိ႕ ရာမွ ရခိုင္-
ဘဂၤါလီ အဓိက႐ုဏ္း စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
အဓိက႐ုဏ္းသည္ ေျမပုံမွစ၍ ေျမာက္ဦး၊ စစ္ေတြ၊
ေပါက္ေတာ၊ မင္းျပား၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ရေသ့ေတာင္၊
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။
ေျမာက္ဦးႏွင့္ ေျမပုံ တို႔တြင္ ဘဂၤါလီရြာမ်ား မီးအရႈိ႕
ခံခဲ့ရေသာ္လည္း ပိုမိုအထိနာသည္က ဘူးသီးေတာင္
ေမာင္ေတာဖက္မွ ရခိုင္ရြာမ်ားျဖစ္သည္။
ဘူးသီးေတာင္တြင္ ရခိုင္ရြာ ၂၁၇ ရြာ၊ ေမာင္ေတာ
တြင္ ရခိုင္ရြာ ၁၂၉ ရြာ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံရၿပီး လူေပါင္း
၂ ေသာင္းေက်ာ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ဘဂၤါလီတို႔မွာ ပ်က္စီးသြားေသာ ဘဂၤါလီရြာ အားလုံး
အား ျပန္လည္ ထူေထာင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ၾက
ေသာ္လည္း ရခိုင္ေက်းရြာအမ်ားစုမွာ ျပန္လည္
ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ေခ်။ ဘူးသီးေတာင္တြင္
ရြာ ၂၁၇ ရြာအနက္ ၁၀၁ ရြာ၊ ေမာင္ေတာတြင္ ရြာ
၁၂၉ ရြာအနက္ ၃၁ ရြာ သာ ျပန္လည္ထူေထာင္
ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ရြာေပါင္း ၂၁၄ ရြာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့
သည္။ ထိုရြာ ၂၁၄ အနက္ ၆၁ ရြာအား ဘဂၤါလီတို႔
ေနရာခ်ဲ႕ထြင္၍ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကေလသည္။
၁၉၄၂ ခု ေမလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ဝင္
ဗိုလ္ရန္ေအာင္ဦးေဆာင္ေသာ BIA တပ္သည္
စစ္ေတြအား သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
အား ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္အတြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသား
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အကူအညီေတာင္းခံသျဖင့္
ဘူသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာတြင္ ပိတ္မိေနေသာ
တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ကယ္တင္ရန္ တပ္ဖြဲ႕
တစ္ဖြဲ႕ေစလႊတ္လိုက္ေသာ္လည္း ဘဂၤါလီမ်ား
တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုလုံး က်ဆုံး
သြားခဲ့သည္။
၁၉၄၂ ခု ဇြန္လ တြင္ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ ကိုယ္တိုင္
တပ္ခြဲ ၂ ခြဲအား ဦးစီး၍ ဘူးသီးေတာင္သို႔ ခ်ီတက္
ရွင္းလင္းၿပီး တိုင္းရင္းသားတို႔အား ကယ္တင္နိုင္
ခဲ့သည္။ ေငြတိုက္မွ ေငြမ်ားကိုလည္း ဒိုင္းနက္
စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ခြဲေဝေပးခဲ့သည္။
ဘီအိုင္ေအကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး ဘီဒီေအျပန္ဖြဲ႕စည္းရန္
တပ္မ်ားအား ရန္ကုန္သို႔စုစည္းရန္ အမိန္႔အရ
၁၉၄၂ ခု ဇြန္လ ၂၆ ရက္ တြင္ ဘီအိုင္ေအတပ္သည္
ဘူးသီးေတာင္မွ စတင္ဆုတ္ခြာသည္။ ၿမိဳ႕တြင္
ဆက္မေနရဲေတာ့၍ ဆုတ္ခြာေသာ ဘီအိုင္ေအတပ္
ႏွင့္အတူ လိုက္ပါခဲ့ေသာ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားပါဝင္
သည့္ မီးသေဘၤာတစ္စီးလျမစ္လယ္တြင္ နစ္ျမဳပ္ခဲ့
သည့္အတြက္ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ ဦးပညာသီဟ
အပါအဝင္ လူေပါင္း ၄၀၀ ခန္႔ ေသဆုံးခဲ့ရသည္မွာ
လည္း ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာ သမိုင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
ဘီအိုင္ေအတပ္ ဆုတ္ခြာၿပီးေနာက္ ဘူးသီးေတာင္
ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တို႔သည္ ဘဂၤါလီတို႔၏
လက္ေအာက္သို႔ က်ဆင္းခဲ့ရသည္။
ထိုေဒသအတြင္းမွ ရခိုင္ ဒိုင္းနက္ ၿမိဳ ခမီ စေသာ
တိုင္းရင္းသားတို႔လည္း ေနရင္းနယ္ေျမကို
စြန္႔ခြာ၍ ရခိုင္ျပည္ေတာင္ပိုင္းသို႔ အစုအျပဳံလိုက္
ထြက္ေျပးၾကရသည္။
ကိုေအာင္
၁၃-၁၂-၂၀၁၉
၂၀:၄၆
စစ္ၿပီးအေျခအေနအား ဆက္လက္
တင္ျပပါမည္။
No comments:
Post a Comment